Het Koloniaal Instituut, tegenwoordig Koninklijk Instituut voor de Tropen (KIT). In het gebouw is ook het Tropenmuseum gehuisvest, met ingang aan de Linnaeusstraat.
Het museum begon in 1865 in Haarlem als Koloniaal Museum, met een collectie van bijzondere voorwerpen die door Nederlanders uit 'de Oost' waren meegenomen. De objecten dienden voor lering en vermaak van het publiek maar ook voor wetenschappelijk onderzoek. In 1910 werd besloten om de inmiddels flink gegroeide collectie naar Amsterdam te verhuizen, naar een gebouw waar ook onderzoeksafdelingen in gehuisvest zouden kunnen worden. De gemeente stelde een terrein beschikbaar aan de rand van het Oosterpark, waar tot 1894 de Oosterbegraafplaats lag.
De bouw begon in 1915 maar was pas in 1926 gereed. De lange bouwtijd is te verklaren door de Eerste Wereldoorlog.
De bouwstijl is historiserend en voor die tijd nogal traditionalistisch. De Hollandse neorenaissance was eind 19e eeuw razend populair, maar was in de 20e eeuw uit de smaak geraakt.
J.J. van Nieukerken en zijn zoons M.A. en J. van Nieukerken leverden in 1912 het ontwerp. De gemeentelijke Schoonheidscommissie keurde het af, maar dat advies werd door het gemeentebestuur terzijde gelegd. Daarop trad de commissie af. Tot de leden behoorden vooraanstaande architecten als A. Salm, B.J. Ouëndag, H.J. Walenkamp en A.W. Weissman. J.J. van Nieukerken overleed in 1913; de zoons maakten het werk af.
Een 'Commissie voor de Symboliek' stelde heeft het schema op waarin de talloze decoraties zijn uitgevoerd. Daarvoor werden diverse kunstenaars ingeschakeld. Aan het exterieur droegen vooral Willem Retera (reliëfs), Louis Vreugde (beelden) en W.O.J. Nieuwenkamp bij.
Filmbeelden uit 1930.
Anno 2021 gebruikt het door bezuinigingen gekrompen KIT nog slechts een klein deel van het gebouw. De rest van het kantoorgedeelte wordt verhuurd.
Tropeninstituut. Mauritskade 62-64, Linnaeusstraat 2
- Datering:
- 1915-1926
- Ontwerp:
- Nieukerken, J.J. van, M.A. van Nieukerken & J. van Nieukerken
- Bouwstijl:
- Neorenaissance XXA
- Oorsponkelijke functie:
- Instituut en museum
- Status:
- Rijksmonument (526987)
- Bronnen & links:
- Monumenten Inventarisatie Project
- Verslag opening: Algemeen Handelsblad 10-10-1926, (Delpher) resolver.kb.nl/…
- Laatste wijziging:
- september 2021
Er zijn 66 afbeeldingen in de beeldbank van het Stadsarchief die gerelateerd zijn aan dit adres.