Prins Hendriklaan 27-29

Een aan de buitenkant weinig opmerkelijke dubbele villa in het Willemspark, gebouwd door de bouwondernemers De Groot en Rijnja.

De halfronde uitbouw van nummer 29, met een bijzondere hal, werd in 1923-1924 toegevoegd. De zijgevel aan die kant zag er aanvankelijk hetzelfde uit als die van nummer 27. Het ontwerp voor de uitbouw kwam van het bouwkundig bureau van K. Brand en Jan Juffer jr., uit de Hartenstraat. Juffer ontwierp ook de glas-in-loodramen. Ze werden uitgevoerd door Evert Warffemius, een glazenier in Rotterdam.

Eerste bewoner van nummer 27 was Martha Rosa Ballin (Oldenburg 1867 - Los Angeles 1941). Zij was de weduwe van Salomon Kan (Oldenzaal 1852 - Amsterdam 1912), koopman in kleding, eigenaar van de firma Lehmann & Co. Ze hertrouwde in 1920 met de weduwnaar Abraham Davidson (Haarlem 1864 - ?), die bij haar introk. Volgens de adresboeken woonde het Joodse echtpaar hier nog in 1939. Op een ons niet bekend moment vertrok het naar Amerika, wellicht op de vlucht voor de nazi's.

Nummer 29 werd in 1918 betrokken door de bankier Emanuel Arnold Marie Gilissen (Rotterdam 1884 - Amsterdam 1934) en zijn gezin. Het gezin woonde eerder in de Jacob Obrechtstraat. Gilissen was lid van de firma Arnold Gilissen & Co., handelaars in effecten, samen met zijn vader en broer. In zijn vrije tijd reed hij graag paard; hij was ook eigenaar van enkele renpaarden. Hij liet De Groot en Rijnja een koetshuis met stal en garage bouwen op de plek waar nu nummer 31 staat. Zijn bedrijf raakte in 1921 in de problemen toen het schulden niet meer kon aflossen. De firmanten kregen enige tijd uitstel van betaling maar moesten uiteindelijk toch betalen. Deskundigen die de firma onderzochten concludeerden onder meer dat E.A.M. Gilissen op te grote voet leefde. Ook werd in maart 1923 zijn rijbewijs een half jaar ingetrokken. Huis en koetshuis werden in februari 1923 op een veiling verkocht, het gezin verhuisde naar Hilversum.

De nieuwe eigenaar, de NV "Het Resultaat", gaf de opdracht voor de verbouwing van 29. De NV was gevestigd op Herengracht 590, destijds ook het adres van de firma Sternberg & Co., het bedrijf van de volgende bewoner. Misschien zat hij achter de NV.

Martin Sternberg, zijn vrouw Ilse Hilda Türk en hun zoon betrokken nummer 29 in oktober 1924. Sternberg (Neustadtgödens [D] 1893 - Naarden 1932) was enig firmant van Sternberg & Co., een handelsbedrijf annex bank gevestigd op de Herengracht. Hij woonde vanaf 1916 in het Amstelhotel, en na zijn huwelijk vanaf 1919 in Prins Hendriklaan 15. Sternberg was ook consul-generaal van Perzië en eigenaar van een Rolls-Royce. Het gezin vertrok in 1928 naar Bussum. Sternberg kwam in 1932 om het leven bij een auto-ongeluk (niet met de Rolls maar met een Cadillac). Na zijn dood werd hij failliet verklaard.

Na WO II werden beide woonhuizen kantoren. Op nummer 27 zat aanvankelijk het Bureau Aanleg, Beheer en Onderhoud van Vliegvelden, een afdeling van de Genie. Dat B.A.B.O.V. was eerder gevestigd op Koningslaan 42; daar keerde het in 1950 naar terug. Nummer 29 werd het kantoor van de firma Unitran, een fabrikant van versterkers en transformatoren die nummer 31 gebruikte als werkplaats. Unitran ging in 1952 failliet.

Het gehele pand en het voormalige koetshuis werden in 1953 gekocht door de Vrije Universiteit, die al in 1952 het anatomisch-histologisch laboratorium van de medische faculteit had gevestigd op nummer 27. In 1955 liet de VU nummers 27 en 29 verenigen. Toen had ook het neuro-biochemische lab hier onderdak. Beide labs hielden er proefdieren. Voor alle verbouwingen werd architect B.T. Boeyinga ingeschakeld. In 1967 vertrokken de labs naar het nieuwe VU-ziekenhuis in Buitenveldert.

Hier kwam vervolgens de subfaculteit Sociaal-Culturele Wetenschappen van de VU. Het koetshuis diende als sociëteit van een VU-studentenvereniging, onder de naam PH'31. Nummer 35 was eveneens in gebruik bij de VU. In 1996 vertrokken ook deze VU-onderdelen naar Buitenveldert.

Het koetshuis werd in 1997 gesloopt, om plaats te maken voor de "Prins Hendrik Residence", een appartementencomplex.

Anno 2024 is in 27-29 het bedrijf van mode-ondernemer Nikkie Plessen gevestigd.

Het pand is een gemeentelijk monument sinds 2021, vooral vanwege de hal van nummer 29.

• Deel van Willemspark

Prins Hendriklaan 27-29

Datering:

1917-1918

Ontwerp:

Groot, G. de & W.J. Rijnja

Bouwstijl:

Oorsponkelijke functie:

Woonhuizen

Status:

Gemeentelijk monument (200948)

Bronnen & links:

• SAA: archieven bouwdossiers, bevolkingsregister. Krantenarchief KB.
• Beschrijving van de hal van 29: items.amsterdamse-school.nl/…
• Roddel over Gilissen: Het nieuws van den dag voor Nederlandsch-Indië 24-6-1922, (Delpher) resolver.kb.nl/… ; rijbewijs: Staatscourant 28-3-1923, (Delpher) resolver.kb.nl/… ; uitgavenpatroon: De Tijd 9-12-1922, (Delpher) resolver.kb.nl/…
• Veiling 29 en 31: Algemeen Handelsblad 13-2-1923, (Delpher) resolver.kb.nl/… ; Het Nieuws van den Dag 20-2-1923, (Delpher) resolver.kb.nl/…
• Ongeluk Sternberg: Algemeen Handelsblad 14-5-1932, (Delpher) resolver.kb.nl/… faillissement: Het Volk 6-6-1932, (Delpher) resolver.kb.nl/…
• Komst VU: Algemeen Handelsblad 22-12-1952, (Delpher) resolver.kb.nl/…

Laatste wijziging:

juni 2024

• Willemspark

• Villa's