Hoek Gerard Doustraat /Nicolaas Berchemstraat / Stadhouderskade. De architect is onbekend.
Het is gebouwd in 1871 door de aannemersfirma C. Plaat & Zoon, waarvan de naam ook op de bouwtekening staat; wellicht heeft de aannemer het pand ook ontworpen. Opdrachtgever was jhr. mr. W.E.J. Berg van Dussen Muilkerk (1813-1888), gemeenteraadslid van 1850 tot 1876 en gedurende die periode ruim twintig jaar wethouder onderwijs. Daarnaast was hij directeur van de Crediet-Vereeniging, een soort club voor onderlinge kortlopende leningen.
Berg liet het pand bouwen voor zijn zoon, de kunstschilder Joan Frans Berg (1851-1935). Joan Berg ging veel om met schilders als Geo Poggenbeek, Georg Breitner en Hein Kever. Zowel vader als zoon Berg verhuisde in 1879-1880 naar Den Haag; dit pand werd verkocht.
De nieuwe eigenaar, de gemeente, had het pand gekocht met als doel het gedeeltelijk te slopen om de ingang van de Gerard Doustraat te verbreden. Zover is het niet gekomen. Op de begane grond kwam een ontvangkantoor van de rijksbelastingen.
Vanaf 1881 was dit het eerste kantoor van de directie van de 'Rijks Postspaarbank', een van de voorlopers van de huidige ING. De bank had ook een bureau op de Nieuwezijds Voorburgwal, naast het toenmalige hoofdpostkantoor; daar konden Amsterdammers terecht om hun spaargeld te storten. Aanvankelijk werd hier in Zuid alleen de verdieping gebruikt, totdat het belastingkantoor in 1882 vertrok naar de Sweelinckstraat. Destijds woonde architect J.E. van der Pek boven het kantoor. Het gebouw werd in 1884 uitgebreid.
De Rijkspostspaarbank verhuisde in 1901 naar een nieuw hoofdkantoor in de Van Baerlestraat. Hier kregen toen de schutterijen onderdak. Na de opheffing daarvan kwam er in 1912 een politiebureau, dat hier tot in de jaren '80 heeft bestaan. Daarna werd het een winkel.
Stadhouderskade 115, Gerard Doustraat 183
- Datering:
- 1871
- Ontwerp:
- Bouwstijl:
- Neoclassicisme XIXB
- Oorsponkelijke functie:
- Atelierwoning
- Status:
- Gemeentelijk monument
- Bronnen & links:
- Monumenten Inventarisatie Project
- Bouwtekening 1871, beeldbank.amsterdam.nl/…
- Berg van Dussen Muilkerk: NNBW, resources.huygens.knaw.nl/…
- Aankoop door gemeente: Algemeen Handelsblad 22-5-1880, (Delpher) resolver.kb.nl/…
- Belastingkantoor: Het Nieuws van den Dag 11-5-1882, (Delpher) resolver.kb.nl/…
- Hoekpand met een verleden: 020apps.nl/…
- Laatste wijziging:
- januari 2018
Er zijn 14 afbeeldingen in de beeldbank van het Stadsarchief die gerelateerd zijn aan dit adres.