• 1850-1940
  • Wederopbouw
  • Na '65
  • Complexen
  • Personen & organisaties
  • Thema's
  • Bouwstijlen
  • Zoeken
  • - - - - - - -
  • Monumenten
  • - - - - - - -
  • Quizzen
  • - - - - - - -
  • Over, bronnen, copyright etc.
  • Doneren
  • Privacyverklaring
  • start
  • Amsterdam op de kaart

    Kaartlagen

    Basis

    Historische kaarten

    Kaarten

    Uitbreidingplannen

    Afbeelding uit: juli 2011.
    Afbeelding uit: 1884. Het ontwerp van de voorgevel.
    Afbeelding uit: 1892. Zelfportret van Witsen, in bed met geblesseerd been.
Bron afbeelding: SAA, bestand OSIM00009000867.
    Afbeelding uit: 1903. De kunstenaar Isaac Israƫls in zijn atelier in het Witsenhuis.
    Afbeelding uit: onbekend. Witsenkamer. Bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, Amersfoort / D088-TB-02-05.
    Afbeelding uit: september 2017. De Witsenkamer. Bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, Amersfoort / 14667-65855.
    Afbeelding uit: september 2017. Kamertje (Verlainekamer) met kast, tafel en schouw met betegelde achterwand en ijzeren kachel. Bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, Amersfoort / 14667-65850.
    Afbeelding uit: oktober 2020. Ingang met onafgemaakt beeldhouwwerk.
    Afbeelding uit: oktober 2020.

    Het Witsenhuis, vanaf 1891 woonhuis en atelier van de schilder en fotograaf Willem Witsen (Amsterdam 1860 - 1923). Het was een trefpunt van de kunstenaars van de Tachtigers-beweging.

    Opdrachtgever was de bouwondernemer Marinus Leembruggen, een lid van een familie van bollenkwekers in Hillegom en Lisse. Leembruggen woonde van 1881 tot eind 1886 op P.C. Hooftstraat 5. Hij vroeg in 1886 toestemming aan de gemeente om een kozijn in de voorgevel groter te maken dan op de oorspronkelijke tekening van 1884. Vermoedelijk ging dat om het grote raam in het midden, van het beeldhouwersatelier. Er werd toen ook vermeld dat het pand nog in aanbouw was. Volgens het bevolkingsregister was het echter al in 1885 bewoond.

    Het huis was bedoeld voor de beeldhouwer Eduard Roskam. Die is er nooit komen wonen; daarom zijn de blokken natuursteen boven de deuren onbewerkt gebleven. Witsen liet in het hoge beeldhouwersatelier een tussenverdieping maken.

    Enkele andere gebruikers van de atelierruimte: G.H. Breitner (1887-1893), Isaac Israƫls (1888 / 1890??), Hendrik Haverman.

    Enkele andere bewoners: de architect Johann Stillmann (1885-1887), de koetsier Dirk Hillebrandt (1888-1889), de werkman Anthony Pieter Blok (1886-1888), de gepensioneerde luitenant ter zee J.L.M. van Gorcum (1888-1890), de kunstschilder Gerard Gustaaf Muller (1888-1897). De laatste was ook een van de Tachtigers.

    Witsen zelf woonde en werkte er van 1891 tot 1893 en van 1906 tot zijn dood in 1923. Gedurende de laatste periode was hij enkele keren lang afwezig voor reizen naar Venetiƫ, San Francisco en Nederlands-Indiƫ.

    Een jaar na Witsens dood kocht zijn weduwe A.M. Schorr het gehele pand. (Zij was eerder getrouwd geweest met architect Jonas Ingenohl.) Witsen-Schorr liet het huis bij haar overlijden in 1943 na aan de Staat, met de bepaling dat de beide bovenste etages zouden worden ingericht voor bewoning door schrijvers en hun gezinnen.

    Diverse schrijvers hebben er nadien gewoond, waaronder J.C. Bloem en Marga Minco. Zij schreef er "Het bittere kruid".

    Oorspronkelijk adres: Eerste Parkstraat 438.

      Witsenhuis. Oosterpark 82-82A

      Datering:
      1885
      Ontwerp:
      Cuypers, Ed.
      Bouwstijl:
      Eclecticisme
      Oorsponkelijke functie:
      Woonhuis met atelier
      Status:
      Rijksmonument (526984)
      Bronnen & links:
      Laatste wijziging:
      augustus 2025

      Er zijn 30 afbeeldingen in de beeldbank van het Stadsarchief die gerelateerd zijn aan dit adres.

      Toon afbeeldingen Stadsarchief (30)