Lutherhof, Staringplein 9

Gebouwd in opdracht van het bestuur van de 'Evangelisch Lutherse Diaconie- en Zwaardvegershofjes': een hof voor 76 bewoonsters, sinds 1966 Lutherhof geheten.

De bewoonsters moesten oorspronkelijk minimaal 40 jaar oud zijn en een weekinkomen van minstens ƒ 3,- hebben.

De hof verving twee verouderde hofjes in de Konijnenstraat en in de Tuinstraat, gesticht in respectievelijk 1670 en 1738, met circa 77 resp. 8 bewoonsters.

Architect Van Oort kreeg de opdracht mogelijk vanwege betrokkenheid van zijn vader bij de Lutherse gemeente. Het gebouw heeft een brede voorgevel aan het Staringplein en twee vleugels aan de zijstraten. De woningen worden ontsloten met gaanderijen aan de binnenplaats. Tussen de uiteinden van de vleugels kwam een laag bouwdeel met daarin twee badkamers, een bergplaats voor boedels en een lijkkamer.

Er kwamen 67 woningen: 58 voor één persoon en negen voor twee bewoonsters, zusters of vriendinnen. Elke woning had een keukentje en een berging op de zolderverdieping. Er was centrale verwarming en één toilet per twee woningen.

De buurt was nog geheel nieuw toen de bouw begon. De diaconie kreeg het terrein in 1905 in eigendom van de gemeente, in ruil voor een kleiner terrein aan de Tolstraat en een geldbedrag. Alleen protestantse aannemers werden uitgenodigd in te schrijven. Het werk werd uiteindelijk uitgevoerd door de aannemers Domhof en De Vlugt - de latere burgemeester. In oktober 1907 werd een gedenksteen gelegd.

Bij de opening in juli 1909 schreef het Algemeen Handelsblad:

Over luttele weken zullen de huisjes alle betrokken zijn door dankbare vrouwtjes en achter den streng-eenvoudigen gevel aan het Staringplein zal het kneuïge hofjesleven, kalm als steeds, achter fijngeschoven gordijntjes en stemmige vitrages, zijn gang gaan.

In 1984 werd het gebouw verbouwd tot zo'n 60 woningen, nu met eigen toilet en douche. De woon/slaapkamer van de eenkamerwoningen werden daardoor verkleind, tot 13,5 m². Het complex is inmiddels ook toegankelijk voor mannelijke bewoners; Lutheranen krijgen voorrang.

Lutherhof. Staringplein 9

Datering:

1909

Ontwerp:

Oort, D. van

Bouwstijl:

Neorenaissance XXA

Oorsponkelijke functie:

Bejaardenwoningen

Status:

Rijksmonument (524832)

Bronnen & links:

• Monumenten Inventarisatie Project
• Grondruil: De Standaard 24-10-1905, (Delpher) resolver.kb.nl/… ; idem 16-11-1905, (Delpher) resolver.kb.nl/…
• Aanbesteding: Algemeen Handelsblad 25-5-1907, (Delpher) resolver.kb.nl/… ; idem 26-7-1907, (Delpher) resolver.kb.nl/…
• Legging gedenksteen: De Courant 31-10-1907, (Delpher) resolver.kb.nl/…
• Verslag opening: Algemeen Handelsblad 3-7-1909, (Delpher) resolver.kb.nl/… ; Het Nieuws van den Dag 3-7-1909, (Delpher) resolver.kb.nl/…

Laatste wijziging:

juli 2023

• Dirk van Oort

• Hofjes
• I Amsterdam-reeks
• Luthers erfgoed

• Neorenaissance