De bibliotheek van de Universiteit van Amsterdam.
Het terrein waarop het gebouw staat lag sinds 1939 braak, toen de uit 1820 daterende Sint-Catharinakerk werd afgebroken. Er stond wel enige tijd een houten gebouwtje met een koffiehuis (De Hof van Eden) en daarachter een fietsenstalling.
De Universiteitsbibliotheek was sinds 1881 gevestigd op Singel 421, in de oude Handboogdoelen. In de jaren 1940 werd nummer 423 erbij getrokken, het Militiehuis. De collectie bleef groeien en daarmee nam ook de behoefte aan ruimte toe. Nieuwbouw op het buurterrein lag voor de hand. Het terrein was aanvankelijk in handen van verzekeringsmaatschappij De Hollandsche SociĆ«teit van Levensverzekeringen, die het in 1953 verkocht aan de eigenaar van een uitgeverij. De GeĆÆllustreerde Pers wilde er een redactiekantoor bouwen. De gemeente kon het terrein in 1955 kopen van de uitgeverij; die koos uiteindelijk voor een locatie aan de Stadhouderskade. In 1960 besloot de gemeenteraad dat hier aan het Singel de UB moest komen.
De bouw begon in 1963, en omvatte ook de restauratie van de oude gebouwen. Het brede gebouw was meteen omstreden door de strakke, vlakke gevel van natuursteen (travertijn) die sterk afweek van het gevarieerde beeld van een klassieke gevelwand langs een gracht. Met enige goede wil is er nog wel de indeling van een grachtenpand in te zien: een onderstuk (de iets lichter gekleurde parterre), een middendeel, en een top (de donkere lijst met plastieken). Oud-burgemeester d'Ailly noemde het bij de opening "langs het Singel een afschuwelijk gebouw"; schrijver Cees Nooteboom omschreef het als "een gele moddervlek [..] het meest on-Amsterdamse gebouw dat er na de oorlog is neergezet".
De UvA was destijds nog deels een gemeentelijke instelling, zodat het gebouw ontwikkeld werd door Publieke Werken en ontworpen is door een architect van die dienst: Jan Leupen. De reliƫfplaten aan de daklijst werden gemaakt door stadsbeeldhouwer Hildo Krop.
In de gevel zitten vier platen gewijd aan Amsterdamse boekdrukkunstenaars, gemaakt door Sem Hartz.
Het gebouw werd in 1972 uitgebreid onder leiding van architect B.A.J. SpƤngberg.
In 2019 begon de universiteit aan de bouw van een nieuwe bibliotheek, op het Binnengasthuisterrein. Die was in 2025 gereed, waarop het gebouw aan het Singel werd verlaten.
Singel 425
- Datering:
- 1967
- Ontwerp:
- Publieke Werken (J. Leupen)
- Bouwstijl:
- Oorsponkelijke functie:
- Bibliotheek
- Status:
- Bronnen & links:
- Inventarisatie architectuur post-'65 (Heemschut 2018)
- Voorgeschiedenis: zie Bert Zeeman, Tussen Catharinakerk en UB. De roerige geschiedenis van SingelĀ 425. In Amstelodamum 3, 2024.
- Opening: Algemeen Handelsblad 11-1-1967, (Delpher) resolver.kb.nl/…
- ReliĆ«fplaten: adambeeldenva1900.blogspot.nl/… ; gevelstenen: adambeeldenva1900.blogspot.com/…
- Nooteboom: Volkskrant 16-11-1966, (Delpher) resolver.kb.nl/…
- Laatste wijziging:
- juni 2025
Er zijn 118 afbeeldingen in de beeldbank van het Stadsarchief die gerelateerd zijn aan dit adres.