Het aquariumgebouw van Artis, ontworpen door Gerlof Salm in samenwerking met zijn zoon Abraham. Het staat op grond die Artis in 1877 van de gemeente had gekregen. Voor de fundering werden 1740 houten palen de grond in geslagen.
Hier werden tot voor kort ook tentoonstellingen gehouden van het Zoƶlogisch Museum.
Het bestuur van de dierentuin stuurde in 1877 een verzoek naar de gemeente om een stuk grond af te staan bij de Muiderpoort. Het ging om het terrein waar op dat moment omnibussen van de AOM gestald werden. Het was het oude wagenplein bij de poort, waar voorheen diligences naar plekken buiten de stad vertrokken.
Een deel van het gebouw was bestemd voor de gemeentelijke universiteit. In de halfronde uitbouw aan de rechterkant kwam een auditorium voor colleges.
Het Algemeen Handelsblad verwonderde zich bij de presentatie van het bouwplan in 1879 over de plek:
Enigszins jammer is 't, dat het gebouw niet wordt opgetrokken op eene plaats, waar de omgeving meer in overeenstemming met den bouwtrant is. Het verdient werkelijk aanspraak op betere nabuurschap dan van goederenloodsen, kazernen en opslagplaatsen van allerlei houtwaren.
De krant schreef bij de opening in december 1882:
De hoofdingang van het schoone gebouw bevindt zich in de Plantage Middellaan. Een keurige gevel in gewijzigd Griekschen stijl maakt van buiten reeds een gunstigen indruk, die nog verhoogt wordt als men de trap is opgestegen en de vestibule binnentredende voor een groote breede marmeren trap staat, die naar het Aquarium leidt.
Als men ook deze trap achter den rug heeft en zich rechts wendt, treedt men in de groote gallerij, waarin visschen van allerlei soorten en uit allerlei oorden der wereld van achter hun spiegelruiten der bezoekers een welkom schijnen toe te roepen.
Die galerij maakt een alleraardigsten indruk. Het half duister, dat er heerscht, en die wanden van water geven iets fantastisch en doen den bezoeker denken aan een wandeling over den bodem der zee. 't Is er zoo rustig en kalm en de visschen, die men anders met zooveel list moet vangen, komen hier zoo gezellig en zonder schroom op u afzwemmen, alsof ze u onder hun familie rekenden.
Het aquarium ging in 2021 dicht voor een renovatie.
- Deel van Artis
Aquarium. Plantage Middenlaan 53
- Datering:
- 1881-1882
- Ontwerp:
- Salm, G.B. & A. Salm
- Bouwstijl:
- Neoclassicisme XIXB
- Oorsponkelijke functie:
- Dierentuingebouw
- Status:
- Rijksmonument (4108)
- Bronnen & links:
- Monumenten Inventarisatie Project
- Terrein: Algemeen Handelsblad 9-6-1877, (Delpher) resolver.kb.nl/… ; idem 22-7-1877, (Delpher) resolver.kb.nl/… ; idem 27-7-1877, (Delpher) resolver.kb.nl/…
- Presentatie: Algemeen Handelsblad 6-4-1879, (Delpher) resolver.kb.nl/…
- Opening: Algemeen Handelsblad 2-12-1882, (Delpher) resolver.kb.nl/…
- Geschiedenis: Nederlands Dagblad 24-8-1982, (Delpher) resolver.kb.nl/…
- Laatste wijziging:
- oktober 2024
Er zijn 84 afbeeldingen in de beeldbank van het Stadsarchief die gerelateerd zijn aan dit adres.