• 1850-1940
  • Wederopbouw
  • Na '65
  • Complexen
  • Personen & organisaties
  • Thema's
  • Bouwstijlen
  • Zoeken
  • - - - - - - -
  • Monumenten
  • - - - - - - -
  • Quizzen
  • - - - - - - -
  • Over, bronnen, copyright etc.
  • Doneren
  • Privacyverklaring
  • start
  • Amsterdam op de kaart

    Kaartlagen

    Basis

    Historische kaarten

    Kaarten

    Uitbreidingplannen

    Afbeelding uit: augustus 2011.
    Afbeelding uit: augustus 2011.
    Afbeelding uit: augustus 2011. Achterkant, met rechts de arcade.
    Afbeelding uit: september 2016. Ingang, met op de deur het woord leeszaal. De letters zijn ook door Dick Greiner ontworpen.
    Afbeelding uit: september 2016. De glaswand die oorspronkelijk de leeszaal van de bibliotheek scheidde. De tekst luidt "Timeo hominem unius libri": ik vrees de man van ƩƩn boek. Die uitspraak wordt toegeschreven aan de kerkgeleerde Thomas van Aquino.
    Afbeelding uit: september 2025. Plaquette uit 1991 ter nagedachtenis van Arie Keppler, de directeur van de Gemeentelijke Woningdienst die Betondorp bouwde.
    Afbeelding uit: circa 1975. Het gebouw in verwaarloosde staat.
Bron afbeelding: Stadsarchief.
    Afbeelding uit: mei 1981. Bron afbeelding: Stadsarchief.

    De voormalige openbare leeszaal en bibliotheek van Betondorp, gelegen aan de zuidkant van het plein. Pendant van het verenigingsgebouw. Met twee bovenwoningen.

    Alle bebouwing aan de Brink is uitgevoerd in korrelbeton, destijds een nieuw materiaal. Vanwege schaarste aan bakstenen werd in Betondorp flink geƫxperimenteerd met verschillende soorten beton.

    Het Algemeen Handelsblad schreef in januari 1928 in een artikel over nieuwe vestigingen van de Openbare Bibliotheek:

    En thans wordt dezer dagen een nieuw filiaal geopend, nl. op den Brink in het Tuindorp Watergraafsmeer. De ligging van dit nieuwe filiaal mag onverdeeld gunstig genoemd worden. Aan den Brink, het plein, dat een aantrekkelijk centrum van de omgeving zal worden, ligt de leeszaal als een der hoofdgebouwen. Door den gemeentelijken Woningdienst en door den heer D. Greiner, den bouwmeester, is alle zorg aan den bouw besteed.

    Een kleurige glaswand verdeelt het gebouwtje in twee gelijke helften, een leeszaal en een uitleenbibliotheek. Evenals de andere filiaalbibliotheken zal ook deze geregeld verkeer onderhouden met de centrale bibliotheek op de Keizersgracht. Met uitzondering van ontspanningslectuur kunnen boeken, die men in het filiaal niet aanwezig vindt, uit de centrale worden verschaft. De gemakkelijke verbinding met de stad maakt het waarschijnlijk, dat voor velen, ook buiten den kring van het Tuindorp de daar gevestigde leeszaal en bibliotheek beteekenis zal hebben.

    De bewoners van de woningen hadden voor zover bekend geen directe band met de bibliotheek; de woningen waren geen dienstwoningen.

    Begin jaren '70 moest het gebouw wegens bouwvalligheid gestut worden. Het stond toen al een tijd leeg, de bibliotheek was in 1968 gesloten en de woningen waren onbewoond. In 1984 ging het pand weer open, na een renovatie waarbij de gevel uitwendig geĆÆsoleerd werd. De aan de zuidkant aangrenzende karrenbergplaats en het rijtje garages werden bij het pand gevoegd; in dat deel kwam een buurthuis annex wijkpost voor bejaarden.

    De renovatie werd geleid door architect Onno Greiner (1924-2010), zoon van de oorspronkelijke architect Dick Greiner (1891-1964). De originele ramen tussen leeszaal en bibliotheek waren verloren gegaan; Greiner maakte een reconstructie aan de hand van tekeningen van zijn vader. Ook liet hij in het interieur het houtwerk grijs schilderen in plaats van het oorspronkelijke oranjebruin.

    De bibliotheek werd in 2008 weer gesloten. De vrijgekomen ruimtes worden sindsdien ook door het buurthuis gebruikt, dat de naam Brinkhuis kreeg.

    Bibliotheek Betondorp. Brink 43-45, Landbouwstraat 61

    Datering:
    1926-1928
    Ontwerp:
    Greiner, D.
    Bouwstijl:
    Nieuwe Zakelijkheid
    Oorsponkelijke functie:
    Bibliotheek
    Status:
    Rijksmonument (335336)
    Bronnen & links:
    Laatste wijziging:
    september 2025

    Er zijn 6 afbeeldingen in de beeldbank van het Stadsarchief die gerelateerd zijn aan dit adres.

    Toon afbeeldingen Stadsarchief (6)