Het Oostelijk Viaduct: vier stalen spoorbruggen en -viaducten over de Oostertoegang. Ze bieden treinen toegang tot het Centraal Station.
De Oostertoegang is het water dat tussen het Stationseiland en het Oosterdokseiland ligt, tussen Open Havenfront en het IJ. De doorvaart moest stadswateren als de Geldersekade en het Damrak bereikbaar houden voor scheepvaart van en naar het IJ. Aan de andere kant van het Stationseiland kwam de Westertoegang, met een soortgelijke functie.
Oorspronkelijk, bij de bouw van CS, lagen hier drie spoorbruggen. In 1917 werden die vervangen door de vier stalen bruggen die er nu nog liggen, elk met twee sporen. In 1924 kwam er aan de noordkant een vijfde stalen brug bij; die is in 1996 vervangen door een betonnen brug.
De bruggen uit 1917 zijn gemaakt door de firma Kloos & Zonen uit Kinderdijk.
Aan de zuidzijde heeft tussen 1966 en 2004 ook nog een betonnen viaduct gelegen. Bij de sloop daarvan werd een restant van een van de negentiende-eeuwse vleugelgebouwen weer zichtbaar. Architect A.L. van Gendt had in de jaren 1870 vier concave aanbouwen ontworpen, Ć©Ć©n op elke hoek van het viaduct. Ze waren versierd met gebeeldhouwde leeuwen, de helaas verdwenen 'spoorleeuwen'.
Het gemeentebestuur gaf in 2017 aan 87 spoorbruggen een naam. Dit werd de Oostertoegangsspoorbrug.
Aan de noordkant is de Oostertoegang tegenwoordig afgesloten voor scheepvaart, door de zeer lage brug 486. Tussen 1932 en 2001 lag daar een hefbrug. Die is herbouwd in de nieuwe woonwijk Houthavens.
Spoorbeheerder ProRail begon in 2024 met de vervanging van de vier stalen bruggen en de resterende betonnen brug. Ze zouden verouderd en versleten zijn. Tot en met 2028 wordt er elk jaar Ć©Ć©n brug vervangen, te beginnen met de betonnen brug.
Spoorviaduct Oostertoegang. Oosterdokskade
- Datering:
- 1877 / 1917
- Ontwerp:
- Gendt, A.L. van / H.IJ.S.M.
- Bouwstijl:
- Oorsponkelijke functie:
- Brug en viaduct
- Status:
- Bronnen & links:
- Aanbesteding: Algemeen Handelsblad 26-5-1915, (Delpher) resolver.kb.nl/…
- Achtergrond: Algemeen Handelsblad 27-5-1915, (Delpher) resolver.kb.nl/…
- Laatste wijziging:
- mei 2025